ALMANYA – Thüringen eyaletinde 1 Eylül’de düzenlenen meclis seçiminde birinci parti olan faşist parti Almanya için Alternatif’in (AfD) yasaklanması için dört partiden 37 federal milletvekili harekete geçti. Sosyal Demokrat Parti (SPD), Hıristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU), Yeşiller ve Sol Parti’den (Die Linke) milletvekilleri, AfD’nin yasaklanması için Federal Meclis Başkanlığı’na önerge verdi.
Önergede, AfD’nin özgürlükçü demokratik düzeni yok etmeyi amaçladığı, bunun için etkin mücadele ettiği ifade edildi. Federal Meclis’ten AfD’nin yasaklanması için Anayasa Mahkemesi’ne başvurması, ayrıca, partiye devlet yardımının kesilmesi talep edildi. Almanya’da bir partinin yasaklanması için Federal Meclis, Eyalet Temsilciler Meclisi ve Federal Hükümet’in Anayasa Mahkemesi’ne başvurma hakkı bulunuyor.
‘ANAYASA’NIN BİRİNCİ MADDESİNİ DEFARLARCA İHLAL ETTİ’
Milletvekilleri, Anayasa’nın birinci maddesi olan, “İnsan onuru dokunulmazdır” ilkesinin AfD tarafından defalarca ihlal edildiğini belirtti. Özellikle göçmenlerin, Müslümanların ve LGBTİ+ bireylerin onurlarının AfD tarafından ‘yaralandığını’ ifade ettiler. Milletvekilleri, yasaklama taleplerine kanıt olarak bu yıl Kuzey Ren Vestfalya ile Thüringen eyaletlerinin yüksek idare mahkemelerinin AfD’yi, ‘aşırı sağcı şüpheli vaka’ olarak sınıflandırmasını gösterdiler. Her iki eyaletin anayasa koruma daireleri AfD’yi ‘aşırı sağcı şüpheli vaka’ olarak izlemeye almış, parti de buna karşı dava açmıştı. Thüringen’in yanı sıra Saksonya Anhalt ile Saksonya eyaletlerinin anayasa koruma daireleri de, AfD’yi ‘aşırı sağcı’ olarak sınıflandırıyor.
ÖNERGENİN FEDERAL MECLİS’TE KABUL EDİLME ŞANSI DÜŞÜK
Ancak, AfD’yi yasaklama önergesinin Federal Meclis’te kabul edilmesi olasılığı oldukça düşük çünkü partilerin grupları yasaklanma taleplerine mesafeli duruyor. Başlıca gerekçeleri, AfD’yi yasaklamak için ‘yeterince kanıt olmadığı’ yönünde. Bunun yanı sıra, parti ile siyasi olarak mücadele edilmesi gerektiğini savunuyorlar.
Anayasa Mahkemesi, 2017 yılında aşırı sağcı parti Almanya Nasyonal Sosyalist Partisi’nin (NPD) yasaklanması talebini reddetmiş, parti yasaklamak için ağır koşullar getirmişti. Önerge için girişimin öncüsü CDU federal milletvekili Marco Wanderwitz, uzun zamandır AfD’nin yasaklanması için uğraşıyor, bunun için yeterli kanıt olduğunu düşünüyor.
SPD İÇİNDE AFD YASAĞI KONUSUNDA FARKLI GÖRÜŞLER
SPD’li Federal Başbakan Olaf Scholz, AfD’nin yasaklanması taleplerine olumlu bakmıyor. Geçen mayıs ayında bu konuda yaptığı açıklamada, bir demokraside parti yasaklanmanın çok zor bir mesele olduğunu söylemişti. SPD’nin Eşbaşkanı Saskia Esken ise, AfD’nin yasaklanmasından yana görüş bildirmişti.
SPD’nin diğer Eş Başkanı Lars Klingbeil, AfD’yi yasaklama girişimi konusunda yaptığı açıklamada, konunun ‘uzmanların işi’ olduğunu söyledi. Alman Haber Ajansı’na (DPA) konuşan Klingbeil, konunun siyasi değil, hukuksal bir mesele olduğunu dile getirdi. Anayasa koruma dairelerinin yasaklama için yeterli kanıt toplamaları halinde, siyasetçiler olarak harekete geçeceklerini belirtti. Bununla birlikte, AfD ile siyasi olarak mücadele edilmesinden yana olduğunu ifade etti. Brandenburg Eyaleti’nin SPD’li Başbakanı Dietmar Woidke’nin bunu başardığını söyledi. Woidke, 22 Eylül’de yapılan eyalet meclisi seçiminde AfD’nin önünde birinci parti olarak öne çıkmıştı.
Hür Demokrat Partili (FDP) Federal Adalet Bakanı Marco Buschmann da AfD’nin yasaklanması taleplerine mesafeli duruyor. Buschmann, yeterli kanıt toplanması halinde dava açılmasından yana görüş bildirmişti. Yasaklama davasının kaybedilmesi halinde bunun AfD’ye yarayacağını belirtmişti.
